🇹🇷 Türk Soylu Yabancılar  İçin Cumhurbaşkanı Kararnamesi Nedir?

🔍 

Türk soylu yabancılar Cumhurbaşkanı kararnamesi, 10 Ekim 2025 tarihinde yayımlanan ve Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üyesi ülke vatandaşlarına Türkiye’de çalışma izni ve vatandaşlık şartı aranmaksızın çalışma ve iş kurma hakkı tanıyan düzenlemedir. Bu karar, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan vatandaşlarını kapsamaktadır.

📰 Yeni Kararname ile Türk Soylulara İstihdam Kolaylığı

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından imzalanan ve 10 Ekim 2025 tarihli Resmî Gazete’de yayımlanan kararname, Türk soylu yabancılar için Türkiye’deki istihdam koşullarını önemli ölçüde kolaylaştırdı.
Bu düzenlemeyle, Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan vatandaşlarının Türkiye’de çalışma izni başvurusu yapma hakları korunmakla birlikte, artık çalışma izni verilmesi için aranan “5 Türk vatandaşı istihdam etme” ve “yabancı istihdamını gerekçelendirme” şartları kaldırıldı.
Yani bu ülkelerin vatandaşları, diğer yabancılar gibi izin başvurusu yapacaklar ancak Türk vatandaşlarıyla eşit koşullarda ve her sektörde çalışma hakkına sahip olacaklar.

Karar, askerî ve gizli servis görevleri hariç olmak üzere tüm sektörlerde geçerlidir.
Bu sayede Türk soylu yabancılar, Türkiye’de Türk vatandaşlarıyla eşit koşullarda çalışabilecek veya kendi işini kurabilecektir.

⚖️ Hukuki Dayanak: Türk Soyluluk Kavramı

“Türk soylu yabancı” ifadesi, 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nda yer almaktadır.
Bu tanıma göre; Türk kültürüne, diline, geleneklerine ve soy bağlarına sahip kişiler “Türk soylu” kabul edilir.
Cumhurbaşkanlığı kararnamesi, bu gruptaki bireylerin Türkiye’deki yasal statüsünü güçlendirmiştir.

🔹 Amaç: Türk devletleriyle ekonomik, sosyal ve kültürel bağları derinleştirmek.
🔹 Sonuç: Türk soyluların Türkiye’de serbestçe çalışabilmesi, yatırım yapabilmesi ve mesleklerini icra edebilmesi.

💼 Kararname Kimleri Kapsıyor?

Yeni düzenleme yalnızca Türk Devletleri Teşkilatı (TDT) üyesi ülkelerin vatandaşlarını kapsamaktadır:

  • 🇦🇿 Azerbaycan

  • 🇰🇿 Kazakistan

  • 🇰🇬 Kırgızistan

  • 🇹🇲 Türkmenistan

  • 🇺🇿 Özbekistan

Bu vatandaşlar, yabancı çalışma izni başvuru şartlarını sağlamadan Türkiye’de iş bulabilir, şirket kurabilir veya serbest meslek faaliyeti yürütebilir.

🧭 Ne Tür Haklar Tanınıyor?

  1. Çalışma İzni Şartları Muafiyeti:
    Çalışma Bakanlığı’na izin başvurusu yapılacak ancak yabancı istihdamına ilişkin özel şartlar aranmadan çalışma izni verilecek.

  2. İş Kurma Hakkı:
    Türk vatandaşlarıyla aynı haklarla şahıs veya sermaye şirketi kurulabilecek.

  3. Meslek Odası Kaydı:
    Doktor, mühendis, sanatçı gibi meslek grupları, Türkiye’deki meslek odalarına üye olabilecek.

  4. Siyasi Haklar Hariç:
    Oy kullanma ve seçilme hakkı verilmemiştir.

⚠️ Kapsam Dışı Alanlar

  • Askerî görevler,

  • İstihbarat ve güvenlik hizmetleri,

  • Gizlilik dereceli kamu işleri.

Bu alanlarda Türk vatandaşlığı şartı geçerliliğini korumaktadır.

🧩 Uygulamada Ne Değişecek?

  • Türk soylu yabancılar, artık çalışma izni için e-izin sistemine başvuru yapacak ama yabancı istihdamını gerekçelendirme şartı aranmayacak. 

  • Türk soylu yabancılar çalıştıran işverenlerin en az 5 Türk çalıştırma zorunluluğu kalktı.
  • Türk soylu yabancılar istedikleri sektörde istihdam edilebilecekler.

  • İşverenler, bu kişileri doğrudan SGK ve vergi kaydı ile istihdam edebilecek.

  • Uygulamanın ilk etapta özel sektör ve girişimcilik alanında etkili olması bekleniyor.

💬 Av. Esra Ateş Hukuk Danışmanlık Görüşü

Bu karar, Türkiye’nin “Türk dünyasıyla entegrasyon politikası”nın somut bir adımıdır.
Hukuki açıdan, Türk soylu yabancılara tanınan bu ayrıcalık, Türkiye’nin uluslararası iş gücü politikalarını yeniden şekillendirecek niteliktedir.

Uygulamada, çalışma izni muafiyeti kararının yabancı istihdam piyasasında önemli bir canlılık yaratması beklenmektedir.

🧾 Sıkça Sorulan Sorular 

1. Türk soylu yabancılar kimdir?

Türk kültürüne, diline ve soy bağına mensup kişiler Türk soylu yabancıdır.

2. Cumhurbaşkanı kararnamesi kimleri kapsıyor?

Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan vatandaşlarını kapsıyor.

3. Türk soylular artık Türkiye’de çalışma iznine başvurmayacak mı?

Hayır. Bu ülkelerin vatandaşları için çalışma iznine başvurmak zorunda. En az 5 Türk istihdam edilen şirketlerde çalışma zorunluluğu kalktı. 

4. Türk soylular her sektörde çalışabilirler mi?

Hayır. Askerî ve gizli görevlerde dışında her sektörde çalışabilir. 

5. Bu karar ne zaman yürürlüğe girdi?

10 Ekim 2025 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.