🇹🇷 Türk Devletleri Vatandaşlarına Türkiye’de Çalışma ve İş Yapma Hakkı: Yeni Kararname Resmî Gazete’de Yayımlandı

Türkiye’de yabancılar için çalışma izni şartları kalktı mı?

Hayır, tüm yabancılar için değil. Ancak Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan vatandaşları için yeni kararnameyle çalışma izni şartları kaldırıldı. Bu kişiler artık Türkiye’de vatandaşlık almadan da çalışabilecek veya iş kurabilecek.

🕊️ Cumhurbaşkanı Erdoğan’dan Türk Devletleri Vatandaşlarına Çalışma İzni Şartları Muafiyeti

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 10 Ekim 2025 tarihinde yayımlanan kararname ile Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan vatandaşlarının, çalışma izni veya vatandaşlık şartı olmaksızın Türkiye’de iş yapabilmelerinin ve mesleklerini icra edebilmelerinin önünü açtı.

Askerî ve gizli servis görevleri hariç olmak üzere, Türk devletleri vatandaşları artık Türkiye’de Türk vatandaşlarıyla eşit şartlarda meslek odalarına kayıt olabilecek. Ancak bu kişilere oy kullanma hakkı tanınmayacak.

📜 Kararname Detayları ve Hukuki Dayanak

Yeni düzenleme, Türk Devletleri Teşkilatı (TDT)’nın Azerbaycan’ın Gebele kentinde düzenlenen 12. Zirvesi sonrasında alınan kararların uygulanması çerçevesinde hayata geçirildi.
Resmî Gazete’de yayımlanan kararnameye göre:

  • TDT üyesi ülkelerin vatandaşları, Türkiye’de iş kurma, çalışma ve ticari faaliyet yürütme hakkına sahip olacak.

  • Çalışma izni şartlarını sağlama veya vatandaşlık edinimi zorunluluğu kaldırıldı.

  • Meslek odalarına kayıt hakkı, Türk vatandaşlarıyla eşit koşullarda tanındı.

  • Seçimlere katılma (oy verme) hakkı verilmedi.

  • Kapsam dışı sektörler: Askerî, istihbarat ve gizli güvenlik birimlerine ilişkin görevler bu muafiyet dışında tutuldu.

Bu adım, Türkiye ile Türk dünyası ülkeleri arasındaki ekonomik, kültürel ve ticari işbirliğini derinleştirme hedefinin bir parçası olarak değerlendiriliyor.

⚖️ Kararnamenin Uygulamada Sağlayacağı Kolaylıklar

  • İstihdam Serbestisi: Türk devletleri vatandaşları, Türkiye’de özel sektörde çalışabilecek veya kendi işini kurabilecek.

  • Bürokratik Engellerin Azalması: Çalışma izni süreçleri, evrak yükü ve bekleme süreleri ortadan kalkıyor.

  • Yatırım ve Girişim İmkânı: Türk devletleri yatırımcıları, Türkiye’de doğrudan şirket kurarak faaliyet gösterebilecek.

  • Sosyal Entegrasyon: Bu karar, TDT üyesi ülkeler arasında kültürel ve ekonomik bütünleşmeyi güçlendirecek.

🧭 Uygulama Alanı ve Sınırlamalar

Bu karar, sivil sektörlerde (inşaat, turizm, ticaret, sanayi, hizmet, bilişim, sanat vb.) geçerli olacak.
Ancak aşağıdaki alanlar muafiyet kapsamı dışında bırakıldı:

  • Türk Silahlı Kuvvetleri ve Millî Savunma Bakanlığına bağlı görevler,

  • Emniyet ve istihbarat birimleri,

  • Gizlilik dereceli kamu hizmetleri.

💡 Bu Karardan Nasıl Yararlanılır? (Adım Adım Rehber)

  1. Pasaport ve Kimlik: Geçerli pasaportunuzu veya ülkenizin kimlik kartını ibraz edin.

  2. Meslek Belgesi / Diploma: Eğer belirli bir meslek grubunda (örneğin doktor, mühendis, avukat) faaliyet gösterecekseniz, denklik ve belge onayı işlemleri için ilgili kurumlara başvurun.

  3. Vergi Numarası: Türkiye’de faaliyet gösterecek kişiler için vergi kimlik numarası alın.

  4. Meslek Odası Kaydı: Faaliyet göstereceğiniz şehirdeki meslek odasına başvuru yapın (örneğin, İstanbul Ticaret Odası, Esnaf Odaları Birliği vb.).

  5. İşyeri Açılışı / SGK Kaydı: Şirket veya şahıs işletmesi açacak kişiler için SGK ve vergi dairesi işlemleri yapılır.

🌍 Türk Devletleri Vatandaşlarının Türkiye’de Çalışma Hakkı Hakkında En Çok Sorulan Sorular 

1. Hangi ülkelerin vatandaşları bu karardan yararlanabilir?

Azerbaycan, Kazakistan, Kırgızistan, Türkmenistan ve Özbekistan vatandaşları.

2. Çalışma izni tamamen kaldırıldı mı?

Evet. Askerî ve gizli servis görevleri hariç, bu ülkelerin vatandaşları Türkiye’de çalışma izni olmadan çalışabilecek.

3. Türkiye’de iş kurmak isteyenler için süreç nasıl işleyecek?

Şirket kuruluşu Türk vatandaşlarıyla aynı usullerle yapılacak. Ticaret sicili, vergi dairesi ve SGK kayıtları yeterli olacak.

4. Oy kullanma hakkı var mı?

Hayır. Türk vatandaşlarıyla eşit mesleki haklara sahip olsalar da siyasi haklara (oy kullanma, seçilme vb.) sahip değiller.

5. Bu karar yatırımcılar için ne anlama geliyor?

Yabancı yatırımcıların Türkiye’de iş kurması, gayrimenkul edinmesi ve ticari faaliyet yürütmesi çok daha kolay hale geldi.

6. Hangi sektörlerde geçerli değil?

Sadece askerî, istihbarat ve gizli güvenlik alanları kapsam dışıdır.

7. Karar ne zaman yürürlüğe girdi?

10 Ekim 2025 tarihinde Resmî Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi.

⚙️ Hukuki Değerlendirme – Av. Esra Ateş Hukuk Danışmanlık Görüşü

Bu kararname, 5901 sayılı Türk Vatandaşlığı Kanunu ve 6735 sayılı Uluslararası İşgücü Kanunu’nda yer alan “Türk soylu yabancılar” hükümlerinin kapsamını fiilen genişleten bir düzenleme niteliği taşımaktadır.
Uygulamada, yabancı çalışma izinleri ile ilgili sistemde (e-izin ve Göç İdaresi kayıtları) güncelleme yapılması beklenmektedir.

Bu gelişme, özellikle Türk soylu girişimciler, sanatçılar, mühendisler ve hizmet sektörü çalışanları için Türkiye’deki iş fırsatlarını önemli ölçüde artıracaktır.